Kozłówka

Wieś Kozłówka  leży w granicach gminy Kamionka, 9 km od Lubartowa – miasta powiatowego w województwie lubelskim.

W 2015 roku odbyłem podróż sentymentalną w rodzinne strony, których głównym punktem były 91 urodziny ostatniej z pokolenia mojej matki osoby – jej siostry Małgorzaty, Aleksandry. Zatrzymałem się w uroczym hoteliku „Rządcówka” na tyłach Pałacu Zamoyskich w Kozłówce. Więc zwiedzenie pałacu było rzeczą oczywistą.

Miałem szczęście urodzić się w Kamionce pół roku przed historycznym wydarzeniem, związanym z Armią Krajową. Otóż 27 Wołyńska Dywizja Piechoty AK znalazła się na terenach Kamionki i okolicznych miasteczek wraz z postępującym frontem wschodnim Armii Czerwonej. W Pałacu Zamoyskich w Kozłówce, ok. 2 km od Kamionki znajdowała się siedziba dowództwa dywizji. Tu zakończył się szlak bojowy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK po tym, jak żołnierze dywizji zostali podstępnie rozbrojeni przez „sojuszników” radzieckich w drodze na umówioną wspólną defiladę do pobliskiego Lubartowa.

Pałac Zamoyskich w Kozłówce, obecnie Muzeum Zamoyskich stanowi jedyny obiekt muzealny tego typu w Polsce z oryginalnym wystrojem, bogatym w dzieła malarstwa, głównie rodzinne portrety, karnisze, kotary, obicia, lustra, miśnieńskie piece, zabytkowe meble, itp.

Na uwagę zasługuje kaplica pałacowa, wzniesiona w latach 1903 – 1909 przez I ordynata kozłowieckiego Konstantego Zamoyskiego. Ołtarz marmurowy wzorowany na wersalskim, za nim witraż ołtarzowy ze sceną Zwiastowania NMP. Uwagę zwraca kopia nagrobka Zofii z Czartoryskich Zamoyskiej, zmarłej we Florencji w 1837 roku i tam pochowanej.

W czasie II Wojny Światowej w pałacu mieszkał ks. prof. Stefan Wyszyński, prowadząc wykłady dla sióstr w nowicjacie, które również opiekowały się przybyłymi tam niewidomymi z Zakładu Niewidomych w Laskach.

Na tyłach pałacu znajduje się ciekawy obiekt „Rządcówka” . Jest to Gospodarstwo Agroturystyczne, powstałe w 2000 roku, świadczące usługi hotelowe.